نگاه اعتدالی و احتیاط آیت‌الله امینی در صرف بیت‌المال

حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌زاده، رئیس مؤسسه پژوهشی فهیم و رئیس اسبق مرکز تحقیقات علمی مجلس خبرگان رهبری، ۱۹ خردادماه، در مراسم بزرگداشت آیت‌الله امینی به مناسبت چهلمین روز ارتحال او که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: روحیه فراجناحی و نگاه اعتدالی از جمله مهمترین ویژگی‌های ایشان بود.

وی اضافه کرد: آیت‌الله در مطالبی که به نقل از او در در سایت ایشان آمده، فرموده‌ است که من در جامعه مدرسین و خبرگان رهبری و جلسات دیگر سعی کردم از افراط و تفریط و جناح‌بازی‌ها خودداری کرده و در تعریف و تمجید از شخصیت‌های روحانی از مرز حق تجاوز نکنم.

استاد حوزه علمیه اظهار کرد: ایشان حتی در برخی موارد که هزینه‌هایی برای او داشت، باز هم تلاش داشت تا این روحیه را حفظ کند و در خطبه‌های نماز جمعه هم این روحیه را حفظ کرده بود و از اینکه به راحتی اتهام ضد ولایت فقیه به کسی داده شود، ناراحت می‌شد.

قاضی‌زاده با بیان اینکه نگاه اعتدالی ایشان حتی در بالاترین حوزه پژوهشی دبیرخانه خبرگان یعنی مرکز تحقیقات علمی، وجود داشت، تصریح کرد: با توجه به تحولات آن دوره، ایشان درخواست ایجاد شورای عالی برای مرکز تحقیقات خبرگان داشتند و با توجه به توصیه‌های ایشان از افرادی مانند آیت‌الله مصباح یزدی، استاد ملکیان، آیت‌الله طاهری، آیت‌الله مؤمن و محقق داماد استفاده کردیم که جمعی با دیدگاه‌های مختلف بودند.

وی افزود: ایشان سعی می‌کرد زمینه‌های الفت و دوستی میان سلیقه‌های مختلف سیاسی را فراهم کند و می‌فرمود: من ساعت‌ها با مسئولان بالای نظام می‌نشینم و گفت‌وگو می‌کنم تا مباحث به سمت صلاح و مصلحت نظام اسلامی پیش برود.

قاضی‌زاده با بیان اینکه مرحوم آیت‌الله امینی پژوهش را برای پژوهش انجام نمی‌داد، اظهار کرد: ایشان دنبال سامان دادن به پژوهش‌هایی بود که مسئله‌ای از فقه را حل کند. تأسیس مرکز تحقیقات علمی خبرگان رهبری هم در این راستا بود؛ لذا قالب تحقیقات این مرکز، مسئله‌محور و ناظر به مشکلات جامعه بود و محققان آن هم بسیار برجسته بودند.

رئیس مؤسسه فهیم قم اظهار کرد: موضوعات تحقیقی به نوعی مسائل نظری فقه سیاسی و ولایت فقیه مانند پارادوکس اسلامیت و جمهوریت، مبانی فقهی خبرگان رهبری، آزادی و جایگاه آن در نظام اسلامی، حاکمیت و ... بود.

قاضی‌زاده افزود: ایشان سعی می‌کرد با حضور نیروهای مخالف فکری فقهی و سیاسی درون نظام، جلسات علمی تشکیل دهد؛ بزرگانی مانند آیات عمید زنجانی و مؤمن و برخی مراجع فعلی در این جلسات حضور داشتند و بحث می‌کردند و با اهتمام ایشان، نقدهای علمی بر کتب مخالف با ولایت فقیه نوشته شد.

وی ادامه داد: آیت‌الله امینی بسیاری از تحقیقات استادان حوزه را مطالعه و ارزیابی می‌کرد و به نظرات آنان احترام زیادی می‌گذاشت؛ همچنین ایشان برای طرح نظریات مختلف، زمینه‌سازی می‌کرد؛ خبرگان جای بسیار حساسی است، ولی ایشان با نشریه حکومت اسلامی، زمینه طرح دیدگاه‌های مختلف را در این مجلس فراهم کرد.

قاضی زاده اضافه کرد: شخصیت‌های اندیشمندی چون آیت‌الله جوادی آملی هم در این مجله مطلب می‌نوشتند. ایشان مقاله‌ای در مورد ولایت فقیه نوشته بود که فرزند آیت‌الله حائری، نقدی بر آن داشت و وقتی نقد را به آیت‌الله امینی دادند، به همراه مطالب آیت‌الله جوادی آملی در دو شماره پیاپی درج کرد.

وی افزود: آیت‌الله امینی نوعی سختگیری در خرج بودجه‌های دولتی داشت و خیلی احتیاط می‌کرد؛ مرسوم است که برخی مراکز چندبرابر نیاز، درخواست بودجه دارند تا مقدار مورد نیاز آنان تأمین شود و ما هم بودجه پیش‌بینی شده برای مرکز تحقیقات را بیشتر نوشتیم، ولی ایشان وقتی فهمیدند، مخالفت کردند.

استاد حوزه بیان کرد: ایشان یکی از لنگرگاه‌هایی بودند که در مواقع خطر می‌شد به ایشان پناه برد و در تلاطمات، نصیحت و خیرخواهی داشتنند و امیدواریم کسانی که جانشین ایشان هستند، همین مسیر را ادامه دهند.