موضوع بحث «فقه سلفی و نسبت آن با خشونت» است. اگر ما دو نکته را کنار هم قرار بدهیم، اهمیت این موضوع بیشتر روشن میشود. نکتهی اول آن است که از حدود 15-10 سال قبل تا الان، شاهد رشد یک پدیدهی بسیار مهم به نام خشونت مذهبی هستیم و چون غلبه با بحثهای اسلامی است، میتوانیم اسم آن را خشونت اسلامی در حوزهی عمومی بنامیم که در همه جا شاهد آن هستیم. پدیدهای که هر روز، کم و بیش وجوه مخرب آن در درگیریهای سوریه، جنوب غربی عراق و مصر دیده میشود. حتی در داخل کشور و در بعضی از مناطق، شاهد آن هستیم. نکتهی دوم این است که خشونت مذهبی در جهان اسلام به شدت با جریانی از اهل سنت که به جریان سلفی معروف است، پیوند خورده است. من در ابتدا به معرفی این جریان پیچیدهای میپردازم. هرچند نمیتوان همهی ابعاد آن را توضیح داد، لذا توضیح مختصری را خدمت شما عرض میکنم و بعد دربارهی ماهیت فقه سلفی صحبت میکنم که چگونه تولید خشونت میکند.
در دنیای امروز اهل سنت، بعد از فروپاشی خلافت عثمانی در سال 1926 میلادی؛ یعنی نزدیک به 86 سال قبل، ما شاهد ظهور چند جریان بزرگ هستیم. معمولاً این جریانها را به چهار دستهی بزرگ تقسیم میکنند: