بررسی آزادی بیان در غرب و توهین به پیامبر(ص)

 حجت‌الاسلام والمسلمین محمدهادی مفتح، رئیس مرکز اسلامی هامبورگ، شامگاه دوشنبه‌، ۱۲ آبان در نشست علمی  مجازی موسسه پژوهشی فرهنگی فهیم  با موضوع «بررسی آزادی بیان در غرب و توهین به پیامبر(ص) گفت: آنچه در غرب در مورد آزادی بیان ادعا می‌شود آن است که افراد و نشریات و همه کسانی که توان ارائه فکر و مطلب دارند در بیان آن آزاد هستند مگر در جایی که با حریم خصوصی افراد دیگر مواجه شود، البته اینکه واقعا این آزادی وجود دارد یا خیر؟ مسلما آن‌چنان آزادی مورد ادعا وجود ندارد به عنوان مثال در آلمان که ما حضور داریم در برخی موارد سخنگویان و نشریات محدودیت‌هایی دارند.

وی افزود: در آلمان کسی حق ندارد بدون اجازه از دیگری عکس بگیرد و حتی عکس شماره ماشین او را مجاز نیست بگیرد؛ همچنی اگر بی‌احترامی نسبت به اشخاص صورت بگیرد به لحاظ قانونی قابل پیگرد است ولی هتک حرمت به مقدسات در فضای اروپا با وجود قانون منع آن، جایگاه حقوقی ندارد و قابل پیگرد در مقام عمل نیست.

مفتح در پاسخ به این سؤال که نکات مثبت و منفی چنین فضایی در غرب چیست؟ تصریح کرد: آزادی بیان اگر با حداقل محدودیت‌ها روبرو باشد جامعه سالم‌تری ایجاد خواهد کرد، بنابراین آزادی بیان خوب است گرچه لاجرم باید محدودیت‌هایی هم اعمال شود؛ در غرب این محدودیت شامل حریم خصوصی می‌شود ولی مهمتر از آن به نظر بنده، رعایت حرمت مقدسات ادیان مختلف است.

رئیس مرکز اسلامی هامبورگ به ذکر نمونه‌ای در این باره پرداخت و تصریح کرد: در عصر عاشورای امسال برخی افراد در نزدیک مرکز اسلامی هامبورگ، تجمع کرده و اهانت‌هایی به مقدسات و امام حسین و عاشورا داشتند، ولی مرکز اسلامی هامبورگ در آن روز به خاطر کرونا برنامه نداشت و چه بسا اگر بود حوادث ناگواری رخ می‌داد، ما برای حل و فصل این مسئله از طریق قانونی عمل کردیم و نتایج خوبی گرفتیم البته در جلسات فصلی که با نمایندگان ادیان مختلف داریم این موضوع را بحث کردیم که مقدسات ادیان باید مورد احترام قرار بگیرند و تدبیری در این زمینه باید اندیشیده شود. بنابراین یکی از محدودیت‌هایی که باید برای آزادی بیان اعمال شود جلوگیری از اهانت به مقدسات است.

مفتح با بیان اینکه مقدسات برای بسیاری از افراد مهمتر و حساس‌تر از حریم شخصی است به چرایی این اهانت‌ها پرداخت و بیان کرد: دکتر شریعتی در سال ۵۶ در آخرین نامه خطاب به پدرش نوشت که پدر، استاد و مرادم به روشنی محسوس است که اسلام دارد تولدی دوباره می‌یابد؛ این پیش‌بینی به واقعیت پیوسته است و بعد از یکسال انقلاب پیروز شد؛ امروز در جهان گرایش نسبت به اسلام رشد کرده و آمارها آن را نشان می‌دهد، گرایش به اسلام برای غرب مقداری نگران‌کننده شده است لذا به فکر مقابله افتاده‌اند؛ البته با تولید داعش تلاش کردند تا چهره غیرانسانی از اسلام ارائه دهند.

مواجهه قانونی با اهانت‌ها
مفتح در توضیح نحوه مواجهه مسلمین با این حوادث تصریح کرد: اگر ما قواعد بازی را رعایت و در همین زمین غرب بازی کنیم می‌توانیم حرمت مقدسات را بیشتر تامین کنیم؛ امسال در اوایل ماه رمضان در آلمان برخی مساجد شیعه در برلین، دورتموند و ... مورد بازرسی پلیس قرار گرفت و مقداری بی احترامی به قرآن و مسجد هم رخ داد؛ ما نامه‌ای به رئیس جمهور آلمان نوشتیم و از هتک حرمت مقدسات انتقاد و گلایه کردیم، او در تبریک عید فطر به مسلمین قول داد تا حرمت مقدسات مسلمین حفظ شود و این جواب مثبتی بود که ما از این حرکت قانونی گرفتیم.

مفتح اضافه کرد: در اواسط تابستان امسال در سوئد، گروهی با گرفتن مجوز درصدد تجمعی برای سوزاندن قرآن بودند، دوستان ما در سوئد رسما مجوز پلیس را با نامه‌نگاری و رایزنی حقوقی باطل کردند که این هم نمونه موفقی از مواجهه قانونی بود. در مورد کاریکاتورهایی که در فرانسه منتشر شد، کار این نشریه همین است و قبلا هم به حضرت مریم و عیسی(ع)  اهانت کرده بود که از طرف مسیحیان اعتراضات زیادی صورت گرفت ولی مسلمین اعتراضی نکرده بودند و همین مایه تعجب نشریه مذکور شده بود.

برخورد هیجانی نامناسب با مسئله اهانت
مفتح با بیان اینکه اقدام خشن علیه این مسئله در فرانسه منجر به اتهام وارد کردن به مسلمانان شد، اضافه کرد: بنابراین ما باید متناسب با شرایط عمل کنیم وگرنه اینها دنبال محکومیت مسلمین در افکار عمومی هستند. لذا باید طبق موازین حقوقی کشورها اقدامات لازم را در این زمینه داشته باشیم. زیرا هتک حرمت به مقدسات در میان پیروان واقعی هیچ دینی پذیرفته نیست؛ اقشاری که ما بیشتر با آنها مواجه هستیم همه این نوع حوادث را محکوم می‌کنند ولی اگر رفتار هیجانی و خشن داشته باشیم زمینه را برای اتهام علیه خودمان فراهم می‌کنیم.

رئیس مرکز اسلامی هامبورگ افزود: در ماجرای عصر تاسوعا و هتک حرمت، ما سعی کردیم تا هیجانات را کنترل کنیم تا به حربه علیه شیعیان تبدیل نشود؛ این گروه برای اربعین هم برنامه مشابهی داشتند ولی فضا آنقدر علیه آنان بود که خودشان از این کار منصرف شدند و قافیه را باختند. در فرانسه به مسلمین اهانت شده ولی با عملیات هیجانی صورت گرفته خود آنان هم مورد اتهام قرار گرفته‌اند و ای کاش در آنجا هم مدیریت صورت می‌گرفت و تدبیری می‌شد که به لحاظ قانونی، مسلمین مورد اتهام قرار نگیرند لذا باید براساس قواعد بازی در غرب وارد این میادین شویم و از مقدسات در حد توان دفاع کنیم.

ضرورت وحدت مسلمین
رئیس مرکز اسلامی هامبورگ بیان کرد: وحدت و اتحاد مسلمین می‌تواند سبب قدرت گرفتن تشکل‌های  اسلامی و شورای مسلمانان و خود مسلمین در کشورهای غربی شود؛ بنده به یکی از مسئولان دینی ترک زبانان در آلمان گفتم چرا باید کسی به خودش جرئت دهد که مقدسات مسلمین را هتک و به قرآن و پیامبر اهانت کند؛ مسلما ریشه این کار در اختلاف میان مسلمین است و هرقدر وحدت مسلمین زیاد شود خود بخود قدرت اجتماعی و سیاسی آنها در دنیا بیشتر خواهد شد و دیگران کمتر جرئت چنین کارهایی را دارند.