فاطمه : الگوی همسری و مادری

 

حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر رفیعی، عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص) امروز، دهم دی‌ماه در مراسم عزاداری فاطمیه(س) که به صورت مجازی از سوی مؤسسه فهیم و با عنوان «فاطمه؛ الگوی همسری و مادری» برگزار شد، گفت: در شناخت سیره و زندگی حضرت، می‌توان از پنج منبع کمک گرفت؛ نخستین منبع قرآن است؛ کسانی کتاب با نام فاطمه در قرآن نوشته‌اند و ۱۳۵ آیه براساس حروف ابجد همنام فاطمه جمع‌آوری کرده‌اند.

 

وی افزود: برخی آیات قرآن مانند مباهله و تطهیر و سوره انسان، مستقیماً مرتبط با آن حضرت و خانواده ایشان است؛ در آیه تطهیر، این خانواده از هر نوع رجسی پاک شمرده شدند و در سوره «هل اتی» هم به بحث اطعام به یتیم و مسکین و اسیر پرداخته است که آیت‌الله معرفت معتقد است این ماجرا هر سه در یک شب رخ داد.

رفیعی اظهار کرد: بسیاری از آیاتی که در مورد اهل بیت(ع) است، توسعه مفهومی دارند و جری و تطبیق است؛ مثلاً یک آیه پیام عامی دارد، ولی یکی از بالاترین مصادیق آن اهل بیت(ع) هستند؛ مانند اهل الذکر، کوثر و ... .

راه‌های شناخت فاطمه(س)

وی با بیان اینکه پیامبر دومین منبع شناحت فاطمه(س) است، تصریح کرد: عایشه نقل کرده است که وقتی پیامبر آن حضرت را می‌دید، چندکار انجام می‌داد؛ ابتدا به سوی او می‌شتافت، خوش‌آمد می‌گفت، او را جای خود می‌نشاند و دست فاطمه را می‌بوسید. رفتارهای پیامبر در مواجهه با حضرت زهرا(س) در منابع اهل تسنن هم زیاد است؛ جوینی در روایتی نقل کرده که اگر تندیس و مجسمه همه خوبی‌ها را بخواهیم ترسیم کنیم، می‌شود فاطمه و بلکه فاطمه بالاتر از آن است.

 

استاد حوزه علمیه با بیان اینکه منبع سوم برای شناخت حضرت زهرا، کلمات ائمه است، تصریح کرد: از امام علی(ع) نقل است که من به خودم می‌بالم به خاطر فاطمه و پدرش؛ امام باقر فرمودند که اطاعت همه خلائق بر مادر ما فاطمه واجب بود؛ امام خمینی(ره) می‌فرمود روایت می‌گوید وقتی پیامبر از دنیا رفت در طول زنده ماندن آن حضرت جبرئیل رفت و آمدش را به این خانه قطع نکرد و این سخن امام مبتنی بر یک روایت است. جبرئیل اخبار عالم برزخ و حوادث آینده را به او گزارش می‌داد.

 

رفیعی اضافه کرد: چهارمین منبع هم سخنان دانشمندان در مورد آن حضرت است؛ رهبر انقلاب در آخرین سخنرانی بنده قبل از کرونا به بنده فرمود که کتاب سلیمان کتانی مسیحی را در مورد حضرت زهرا مطالعه کنید، او کتابی به نام «زهی در نیام» دارد که در آن غوغا کرده است؛ او گفته شما با قهرمانی مواجه هستید که به تنهایی در برابر جریان حاکم زمانه خود ایستاد؛ این دانشمند مسیحی، الفاظ بسیار بلندی در وصف آن حضرت آورده است.

 

استاد جامعة المصطفی(ص) اضافه کرد: در روایت بیان شده که خداوند با غضب فاطمه غضبناک می‌شود؛ این خیلی عجیب است، زیرا اینکه انسان از غضب خدا غضبناک شود، طبیعی و خوب است، ولی اینکه خداوند خشمگین شود، نشانه جایگاه والای آن حضرت و عصمت ایشان است.

 

حاکمیت اصل معنویت در سیره فاطمی

رفیعی با اشاره به اصول و مهارت‌های حاکم بر زندگی خانوادگی حضرت زهرا(س) بیان کرد: بنده ۵۰ اصل را استخراج کرده‌ام که کاملاً برای زندگی همه افراد کاربردی است؛ اولین اصل، حاکمیت معنویت است، الان چقدر در ازدواج‌ها دین را در نظر می‌گیریم؟ آن حضرت خواستگاران ثروتمند زیادی داشت، اما قبول نکرد و امام را پذیرفت که ثروتی نداشت؛ در روایات تأکید شده که اگر دیدید دین پسری خوب است، به او دختر بدهید، نه اینکه اول از ماشین و خانه‌اش بپرسید. البته نمی‌گویم اینها بد است، ولی نباید اولویت باشد.

 

وی با بیان اینکه نبود معنویت اولین مسئله در فروپاشی خانواده‌ها و باعث آمار زیاد طلاق به ازاء هر چهار ازدواج در کشور است، اظهار کرد: آن حضرت در یک منزل کوچک و با چهار فرزند و در شرایطی که امام علی(ع) هم در مأموریت و جنگ بودند، بار زندگی را بر دوش کشید، آن هم وضعیتی که آب لوله‌کشی و حمام و ... نبود، اما حضرت از نماز و عبادت غافل نبود؛ حضرت همزمان با اینکه کار می‌کرد، قرآن هم می‌خواند، به گونه‌ای که پیامبر اشک در چشمشان جمع شد و فرمود که تلخی دنیا را بچش، با نعمات بهشت رفع می‌شود و آن حضرت چه پاسخ جالبی می‌دهند و می‌فرمایند «الحمدلله علی نعمائه و الشکر علی آلائه».

 

رفیعی با بیان اینکه کبرای معنویت را حتی غربی‌ها هم قبول دارند، لذا به معنویت کاذب مانند اشو و عرفان رو آورده‌اند، ولی معنویت حقیقی همان آموزه‌های قرآن و اهل بیت(ع) است، افزود: دومین اصل در زندگی فاطمه(س)، احترام متقابل است؛ بخش عمده مشکلات نظام خانواده امروز ناشی از سه چیز است؛ دروغ، خیانت و مخالفت. امروز چقدر از خانواده‌ها به خاطر خیانت و دروغ در حال فروپاشی است؟ به طول رکوع و سجود افراد نباید نگاه کرد، بلکه صداقت و امانت مهم است. در گزینش‌های کشور هم باید این دو اصل ملاک باشد؛ نه اینکه جوان جویای کار نماز میت بلد است یا خیر.
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه تجمل‌گرایی به جان همه ما افتاده است، در حالی که ساده‌زیستی یک اصل در زندگی فاطمه(س) است، گفت: چرا چشم و هم‌چشمی داریم؛ البته سطح زندگی فرق کرده و نمی‌گویم کاسه گلی استفاده کنیم، ولی زهرا(س) در اوج ساده‌زیستی بود، به گونه‌ای که سلمان وقتی لباس فاطمه را دید، تعجب کرد. باور کنیم که می‌توان ساده‌زیست، ولی با نشاط و شاداب بود.

 

وی افزود: اصل دیگر در سیره فاطمه(س)، کسب رضایت اعضای خانواده است؛ در روایت بیان شده که انسان مؤمن مطابق میل اعضای خانواده می‌خورد؛ من معتقدم که باید قبل از ازدواج دوره‌های آموزشی برای جوانان برگزار شود تا این مسائل را بدانند؛ همچنین اصل دیگر، تغافل است؛ در روایت داریم که اگر در زندگی تغافل نباشد، عیش و خوشی از بین می‌رود؛ زن و مرد ناخواسته خطاهایی از همدیگر می‌بینند و باید اصلاً به روی هم نیاورند، نه اینکه به رخ بکشند و بعد ببخشند.