موسسه فهیم

خلاصه ها

بررسی فقهی شرط ایمان(تشیع) در قبول شهادت شاهد

بحثی که میخواهیم طرح کنیم، یک بحث فقهی خاصی است که با عنوان مسئلة شرط ایمان که یکی از شروط شاهد و شهادت دادن است مورد توجه این جلسه است. همان‌گونه که می‌دانید، فقهای ما در موارد گوناگونی به شرط‌های کسانی که کاری را باید انجام بدهند یا مسئولیتی را به عهده میگیرند، میپردازند. یکی از مواردی که به آن توجه شده است، مسئلة شروط شاهد برای شهادت در دادگاه است. برای شاهد، شروط متعددی را ذکر کردند؛ مانند شرط بلوغ، عقل، شرط عدم تهمت، شرط اسلام در بعضی از موارد و همچنین از مواردی که ذکر شده، شرط ایمان است. البته ایمانی که در گفتمان فقهی مورد توجه قرار میگیرد، مراد در مقابل کفر نیست؛ بلکه ایمان به معنای خاص اصطلاحی است. ایمان یعنی کسی که شیعة اثنیعشری است و همة عقاید حقّه را دارد. ازاین‌رو اگر مراد این است که شاهد باید مؤمن باشد؛ یعنی هیچ‌کدام از فرق اهل سنت نباشد، هیچ‌کدام از فرق غیراثنیعشری شیعه (اسماعیلیه، فتحیه و...) هم نباشد. به تعبیر محقق اردبیلی که در مجمع الفوائد والبرهان، مراد را بیان کرده است. دیگران هم شبیه این گفتند. ایشان مینویسد:

مطالعه

مشارکت غیرمسلمانان در اداره کشور

قبل از ورود به بحث، خوب است که به قلمرو موضوع این جلسه اشاره‌ای داشته باشم. در این جلسه می‌خواهیم دربارة حکم فقهی مشارکت یا نفی مشارکت غیرمسلمانان در ادارة جامعه بحث کنیم که در این فضای ذهنی ما شکل گرفته است.

مطالعه

فقه فردی و فقه اجتماعی با نگاه بر دیدگاه های امام خمینی (ره)

بحثي را كه من امشب قصد دارم طرح کنم، بحث فقه فردي و فقه اجتماعي است. حتما مي­دانيد كه اصل طرح مباحث روشي در حوزه فقه به اين نيت است، كه ما بتوانيم بر اساس نوع تعامل­هايي كه تاكنون فقها درباره مباحث استنباطي خودشان داشتند، به يك نوع جمع­بندي و گزينش و به دست­آوردن راه بهتر در استنباط‌هاي فقهي برسيم. در اين زمينه دوستان مباحث مختلفي را تحت عنوان مكاتب فقهي قم و نجف، يا حتي تحليل و بررسي تك‌تك فقيهان در حوزه اجتهاد مطرح كردند، من از يك زاويه ديگر دو نوع بحث فقهي را مي‌خواهم مورد توجه قرار بدهم و تفاوتهايش را تحت عنوان فقه فردي و فقه اجتماعي طرح كنم،

مطالعه

بررسی مبانی فقهی فیلتر

دبیر جلسه: با آمدن ماهواره تغییر نام پیدا کرد به نام «پارازیت» که آن هم با عنوان جلوگیری از موارد غیراخلاقی و از این قبیل مسائل، تحت عناوین پارازیت از آن استفاده شد و بعد از ورود اینترنت و گسترش فضای مجازی، بحث فیلتر و فیلترینگ مطرح شد که از مباحث داغ روز است. آن موقع بیشتر از آن یاد می‌‌شد به خاطر سلامت افراد و جامعه از موارد غیراخلاقی و در روزگار جدید که عصر اطلاعات و اطلاع‌رسانی و این‌گونه چیزهاست، از مسائل اخلاقی عبور کرده و تأثیرات بسیار زیادی در جامعه دارد و اطلاعات را سمت و سو می‌دهد و از آنها استفاده می‌‌کنند.

مطالعه

تفاوت‌های روش اجتهاد در معاملات و عبادات

مجری: خیر مقدم عرض می‌کنیم خدمت فضلا، طلاب، پژوهشگران و دانشجویان محترم. مؤسسۀ فهیم با دویست‌وهشتاد‌وششمین جلسه از جلسات علمیِ خود، با موضوع «تفاوت‌های روش اجتهاد در معاملات و عبادات»، با نظریه‌پردازی حجت‌الاسلام والمسلمین سعید ضیایی‌فر، استاد حوزۀ علمیه و عضو هیئت ‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی در خدمتتان هستیم. ضمن خیر مقدم به استاد محترم و تبریک به خاطر موفقیت در مقالۀ برتر سال حوزۀ علمیه، از ایشان درخواست می‌شود که نظریۀ خودشان را در 45 دقیقه تا یک ساعت ارائه بدهند و دوستانی که سؤال دارند، می‌توانند بعد از پایان سخنرانی، از استاد بپرسند.

مطالعه

چالشهای فقه رایج از منظر استاد مطهری

مقدمه عرض سلام و تحیت دارم خدمت دوستان گرامی، فضلا و اندیشمندان محترمی که در این جلسه حضور یافتند. ایام مبارک ماه شعبان را هم خدمت شما تبریک عرض می‌کنم. در آستانۀ دوازدهم اردیبهشت و سالگرد شهادت استاد بزرگوار، آیت‌الله شهید مرتضی مطهری قرار داریم و این جلسه در مؤسسۀ فهیم به این عنوان مزیّن شده است. موضوع صحبت من هم در اینجا دربارة این بزرگوار است. با اینکه نزدیک به چهل سال از شهادت این دانشمند بزرگ اسلامی می‌گذرد و طی این چند دهه، مباحث فراوانی دربارۀ اندیشه‌های ایشان مطرح شده است، اما همچنان مباحث دیگری وجود دارد که باید مورد دقت و تأمل قرار بگیرد و جامعۀ علمی ما به این نقطه‌نظرها و اندیشه‌های سازنده و خلاّق استاد مطهری نیازمند است.

مطالعه

مبانی و محدوده حجاب شرعی

شکر می‌‌کنیم از حضور همۀ مهمانان عزیز که از راه دور و نزدیک در این شب به مؤسسۀ فهیم آمدند. همچنین از دو مهمان بزرگوارمان جناب حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین سوزنچی و جناب استاد ترکاشوند که از تهران زحمت کشیدند و تشریف آوردند.

مطالعه