مقایسه سازمان روحانیت شیعه و کلیسای کاتولیک

صدوهشتادمین جلسه موسسه علمی فهیم

نظریه پرداز: حجت الاسلام و المسلمین مسجد جامعی

موضوع: مقایسه سازمان روحانیت شیعه و کلیسای کاتولیک

به گزارش روابط عمومی موسسه فهیم شب گذشته ـ شنبه  31فروردین 1392 ـ یکصدوهشتادمین جلسه نظریه پردازی موسسه فهیم با سخنرانی «حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد مسجد جامعی» با موضوع "مقایسه سازمان روحانیت شیعه و کلیسای کاتولیک" و با حضور طلاب و دانشجویان در محل موسسه فهیم قم برگزار شد.

وی با بیان اینکه کسانی که در مورد روحانیت شیعه ایران صحبت کرده اند رویکردشان انتقادی و گزنده است گفت: اکثر منتقدان از وضعیت روحانیت در ادیان و مذاهب دیگر اطلاع ندارند یعنی اگر بین روحانیت معاصر شیعه و همه کسانی که در راه تقویت احساسات دینی فعال هستند با روحانیت و بخش متکفل دینی در ادیان دیگر مطالعه تطبیقی و مقایسه شود وضعیت روحانیت شیعه در کل تاریخ از ادیان دیگر بهتر بوده است.

حجت الاسلام دکتر محمد مسجد جامعی ادامه داد:معمولا در ایران یک نوع غرب دوستی قوی در همه طبقات وجود دارد، ما احساس خویشاوندی زیادی با غرب داریم و کارهای فرنگی ها را حمل بر صحت می کنیم و فکر می کنیم که پاپ ها و روحانیت کاتولیک مسیحیت قداست و احترام ویژه ای دارند در حالی که اینچنین نیست.

وی در بیان شباهت های روحانیت شیعه و کاتولیک گفت: در مفاهیم؛ شفاعت، انسان کامل، تلقی از حضرت مسیح(ع) و نظام مرجعیت دینی که شخص یا باید عالم و یا مقلد، باشد شباهت های روحانیت شیعه و روحانیت کاتولیک است.

حجت الاسلام دکتر محمد مسجد جامعی تصرح کرد: تفاوتهای روحانیت شیعه و روحانیت کاتولیک به مفاهیم و تجربیات هر دین و مذهبی مرتبط است.

وی با طرح کردن این سوال که "ویژگی های روحانیت تشیع و روحانیت مسیحیت کاتولیک چیست؟" ادامه داد: مسیحیت دینی تاریخ مند است دینی است که در طول تاریخ تکامل پیدا کرده است مسیحیت در زمان شارع یعنی حضرت مسیح(ع) تکمیل نشده است.

حجت الاسلام دکتر محمد مسجد جامعی افزود: روحانیت مسیحیت در دل امپراتوری رم در اوج قدرت و شکوفایی در تمدنی بزرگ که مبتنی بر ساختارهای حقوقی ـ اجتماعی بوده است متولد شد و دین مسیحیت پیروانی داشت که عاشق دین و عاشق ترویج دین بودند و تمایل زیادی به توسعه و ترویج داشتند یعنی مسیحیت مثل یهودیت و زرتشتی دین بسته ای نیست.

وی تاکید کرد: شکل وحدت ایدئولوژی مسیحیت در زمان امپراتوری "کنستانتین" به وجود آمد وی اسقف ها را جمع کرد و اولین شورای اسقف ها را تشکیل داد تا تعریف قابل قبول و مجمع علیه را نسبت به ذات مسیحیت ارائه دهند تا اختلافی وجود نداشته باشد راه حل اجماع، راه حل دومی است و اجماع از دیدگاه مسیحیت حجیت و اعتبار دارد.

حجت الاسلام دکتر محمد مسجد جامعی در مورد تاریخچه شکل گیری روحانیت شیعه گفت: روحانیت شیعه به معنای سازمان و نهاد، از صفویه به بعد شکل می گیرد اجتهاد از اول اسلام  دارای سابقه بوده است از زمان شیخ مفید به بعد مجتهدینی بوده اند ولی روحانیت به مفهوم سازمان، از زمان صفویه شکل گرفت و ویژگی تاریخی زندگی ایرانیان فرهنگی بود و تشیع با روحیات ملت ایران عجین شد.

وی با بیان اینکه از زمان قاجار به بعد به خاطر اختراع تلگراف و گسترش راهها، ساختار روحانیت و مرجعیت تشیع بیش از پیش متمرکز می شود در ادامه اظهار داشت: روحانیت شیعه به عنوان ساختار و سازمان در دوران مدرن به جای اینکه از بین رود تقویت می شود.

حجت الاسلام دکتر محمد مسجد جامعی  تصریح کرد: روحانیت کاتولیک پشتوانه پادشاهی چندین قرنه را داشته است و به همین خاطر، نظم و نظام حکومتی پیدا کرده است به معنی دیگر سازمان روحانیت کاتولیک تنها سازمان روحانی نیست بلکه از درون حکومت جوشیده و بالا آمده است ولی بعد از رنسانس به خاطر انقلاب کبیر فرانسه این ساختار حکومتی تعدیلهایی پیدا می کند.

وی افزود: کلیسای کاتولیک ملاحظات سیاست خارجی، دینی و بین مذهبی را کاملا رعایت می کند یعنی می داند که در مورد کلیساها و ادیان دیگر چه کند واتیکان مرکزی است که جغرافیای مذهبی ـ دینی را به رسمیت می شناسد و سیاست اصلی اش دفاع از منافع مسیحیت ـ به معنای اعم ـ در مقابل سایر ادیان است ولی روحانیت شیعه چنین نیست روحانیت شیعه سیاست مشخصی ندارد نمی داند چگونه از شیعیان عالم دفاع کند یا سیاست سنی و سیاست بین دینی اش مشخص نیست.

حجت الاسلام دکتر محمد مسجد جامعی با بیان اینکه نظم و نظام بیش از اندازه باعث از بین رفتن خلاقیتهای فردی می شود ادامه داد: روحانیت کاتولیک نه بر اساس صلاحیتهای فردی بلکه بر اساس نظم و انظباط شدید و تصمیم گیری از بالا و دیکته شده دیکتاتوری اداره می شود و این باعث از بین رفتن استعدادها می شود ولی موفقیت روحانیت در جامعه ایران ـ به معنای اعم ـ این است که روحانیت شیعه زنده و مرهون قابلیتهای خودش است و این سیستم اجازه می دهد همه کسانی که در راه تقویت دین گام برمی دارند، رشد کنند و این ـ هرچند معایبی دارد ـ یکی از بزرگترین مزایای روحانیت شیعه در جامعه ایران است و اگر این سیستم احیانا زیر یک نظم شدید قرار گیرد خلاقیتها از بین می رود.

وی در پایان گفت: به خاطر ضعفهای روحانیت تسنن شاهد به وجود آمدن نیروهای گریز از مرکز هستیم که با خود مرکز مشکل پیدا می کنند و به همین خاطر القاعده، سلفی های تکفیری و غیره تاسیس می شوند.

متن کامل این جلسه بزودی منتشر خواهد شد.