بحث در ارتباط با موضوع تکفیر هست، این موضوع این روزها بعنوان یک موضوع داغ در ایران و خارج از ایران مطرح است و مباحث مختلفی در ارتباطش مطرح می شود طبیعتا شقوق و ارتباطات و مباحث جانبی بسیاری دارد که نمی شود در یک جلسه آنها را بحث کرد به اضافه اینکه مشکل اصلی بحث تکفیر مسئله فقهی یا حتی کلامی نیست آنچه که امروزه بعنوان یک چالش مطرح است آن یک بحث سیاسی اجتماعی است تا اینکه بحث فقهی باشد منتها ضرورت بحثهای فقهی یا کلامی از این جهت هست که دامن بحث های فقهی و علمی از بعضی ابتزالات اجتماعی و سیاسی پاک بشود و توضیح داده بشود و مسائلی که گاهی مطرح می شود و انها هست که مسئله ساز هست آنها کمتر موضوع بحث فقهی است
بسم الله الرحمن الرحیم. جلسات امسال مؤسسه فهیم را ما با روششناسیهای فقهی آغاز کردیم و جلسه هفتمی است که با این موضوع برگزار میکنیم. بحث اجتهاد یکی از مسائل بسیار عمدهای است که باید در حوزه تخصصی فقهی و اعم از حوزه فقه، در استنباطهای علوم اسلامی مورد توجه باشد. امروزه یکی از نکات قابل توجه، توجه به روشهایی است که در نوع استنباط احکام از سوی محققان و از سوی فقها یا اندیشمندان اسلامی مورد توجه قرار گرفته یا احیاناً به کار میرود.
مقدمه: ضمن تبریک ایام مبارک ولادت پیامبر گرامی اسلام و سلاله پاکش رئیس مذهب تشیّع، حضرت امام جعفر صادق(ع). گرچه امروزه مقداری در ارتباط با حکومت علوی، شبیه سازیهایی میشود ولی بحث بنده تحت تأثیرات این گونه شبیه سازی ها نیست و سابقهاش مربوط به مقالهای است که- ده سال پیش به همین عنوان در سالی که به نام حضرت علی نام گذاری گردید- مطرح شد و ربطی به فضاسازی های فعلی ندارد.
ضوابط مصلحت در فقه موضوع جلسه میباشد ولی نیاز به طرح یک مقدمه داریم و آن مقدمه این است که اصولاً رابطه فقه و مصلحت یکی از مباحث خیلی عمیق و پر سابقه در فقه و روایات و حتی آیات میباشد. تلاقی فقه و مصلحت از این جهت که از جهتی فقه مربوط به رفتارهای انسان میشود و از سوی دیگر هم همه انسانها طالب سعادت و خیر هستند و طبیعتا ارتباط فقه و مصلحت از همین نکته اساسی ریشه میگیرد.
بسم الله الرحمن الرحیم. موضوع بحث، ارتداد است و بر اساس این که کتابی تحت عنوان «احکام مرتد از دیدگاه اسلام و حقوق بشر در مرکز تحقیقات و استراتژیک تدوین کردیم از بنده دعوت کرده اند که این بحث را مطرح کنم. مباحث مرتد خیلی گسترده است و جهات مختلفی دارد از موضوع، احکام، فلسفه، به لحاظ قرآن، احادیث، روانشناسی، جامعه شناسی و... قابل بحث است. از جهت تبرک به قرآن و تمایلات قرآنی این مرکز و پیشنهاد آقای قاضی زاده و به لحاظ اینکه قبلاً پیرامون قرآن و ارتداد مباحثی ارائه شده است، موضوع را با نگاهی به قرآن پی میگیریم. طبیعی است که مطالب قرآنی از نظر فقهی است گر چه میتواند از جهات جامعه شناسی و انگیزه شناسی ارتداد، مطالبی را تدوین کند. ولی اینجانب با نگاه فقهی به ارتداد پرداخته و لذا ممکن است آراء فقهی هم مطرح شود.