موسسه فهیم

خلاصه ها

روش شناسی تفسیر موضوعی 1

مقدمه قرآن کریم تنها کتابی است که از جهت لفظ و محتوا به خالق انسان و جهان انتساب دارد و پیامبر اکرم (ص) آنچه را از طریق وحی و به واسطه ملک مقرب پروردگار جبریل امین (روح الامین) گرفته است برای مردم خوانده و مردم نیز در طول قرون و اعصار این وحی معصوم(ع) را دست به دست به ودیعت گذارده‌اند.

مطالعه

مجاری علوم امامان(2)

در این جلسه بخش دوم مجاری علوم ائمه که مورد عنایت ویژه آنان بود و افضل از بخش اول بود بیان می‌شود البته در حد ارجاع فهرست‌گونه به روایت. خود ائمه به رغم اهميت مجاري و منابع بخش دوم از علومشان در بيان اين مجاری اشاراتی داشته‌اند. مي دانيد كه برای تفصیلی شدن اعتقادات، رجوع به این سرفصل‌ها و روايات ائمه (ع) لازم و ضروری است. قبل از پردتختن به اين روايات يك بحث فلسفی عرفاني را به عنوان مقدمه عرض مي كنم.

مطالعه

مجاری علوم امامان(1)

ضمن تبریک ولادت حضرت امام علی بن موسی الرضا‌(ع)، سعی می‌کنم سر خط‌هایی از معارفی که پیرامون موضوع مورد بحث در احادیث آمده است را طرح کنم. عنوان بحث مجاری و منابع علوم امامان(ع) است ولی چون در سالروز ولادت علی‌بن موسی الرضا(ع) هستیم به جهاد علمی آن حضرت كه يكي از ویژگی‌های شخصیتی حضرت رضا(ع) است و اين ويژگی در میان مردم ظهور و جلوه خاصي داشت، به صورت مقدمه بحث به آن اشاره خواهم داشت.

مطالعه

بررسی فلسفه قیام امام حسین ج2

در باب هدف قیام امام حسین 7 نظریه مطرح شد و منظور از اهداف، اهداف درجه دوم بود که می‌توان از آن به تاکتیک‌های امام اشاره داشت. از میان این 7 نظریه، مهمترین آنها، نظریه شهادت سیاسی و نظریه تشکیل حکومت می‌باشد. نظریه شهادت سیاسی معتقد است امام خواست برای نفی مشروعیت از امویان و خلافت امویان به سوی شهادت برود. از نظریه شهادت و حکومت کدامیک را برگزینیم؟ اگر نظریه حکومت را بپذیریم نظریات شهادت سیاسی و فدیه‌ای و ... ردّ می‌شود. نه موضوع می‌توان در باب این دو نظریه تصور کرد.

مطالعه

بررسی تطبیقی نظریه سیاسی مرحوم محقق نائینی و مرحوم صد

بحث خودم را که تحت عنوان بررسی تطبیقی نظریه سیاسی محقق نائینی و صدر است در محورهای ذیل ارائه می‌دهم: تفاوت مبنایی این دو فقیه در فقه و استنباط احکام فقهی؛ استعاره‌ای که این دو متفکر در تحلیل مسائل سیاسی به آن تکیه کرده‌اند (فرض بر این است که نظام سیاسی به یک چیزی تشبیه شود)؛ تفاوت انسان شناسی فقهی این دو فقیه؛. شریعت و قلمرو زندگی در نگاه این دو عالم فقیه. نائینی به دو حوزه شریعت و رُخَص در زندگی قائل است که در حوزه رُخَص خود انسان می‌تواند تصمیم بگیرد ولی صدر قلمرو زندگی را به حوزه نص و منطقة الفراغ تقسیم می‌کند که در منطقة الفراغ هم باید به نص عمل کند و احکام شرعی را هم در آنجا استخراج کند. نظام سیاسی از نگاه این دو فقیه.

مطالعه

بررسی فلسفه قیام امام حسین علیه السلام (جلسه1)

استاد محمد اسفندیاری: دربارة امام حسین کتاب‌های متعدد فارسی و عربی نوشته شده و عاشورا نگاری در طی قرون متمادی جریان داشته که یکی از این مباحث هدف از قیام امام بوده است. مسلّم است که احیای دین، اقامه عدل، ابطال باطل و... از اهداف امام بوده است چرا، که همه می‌دانند این‌ها اهداف درجه اول است و اختلافی نیست ولی آنچه محل اختلاف است اهداف درجه دوم امام است. مثلاً این که امام در حرکت از مدینه به مکه و از مکه به کوفه چه برنامه و هدفی داشته است و یا تاکتیک امام در این مسافرت چه بود؟ چگونه می‌خواست از بیعت امتناع کند؟ آیا با شهادت سیاسی، شهادت عرفانی و...؟ امام چگونه می‌خواست امر به معرف و نهی از منکر کند؟

مطالعه

تأملی در مشروعیت امربه‌معروف و نهی ازمنکر فراگفتاری

در این جسه پیرامون مرحه سوم از امر به معروف نهی از منکر بحث می شود. فقها فرموده‌اند امر به معروف و نهی از منکر دارای سه مرحله: قلبی، لسانی و یدی- مرحله ای که آمر یا ناهی به اقدام عملی دست می زند- است، موضوع مورد بحث، این مرحله است که چند نکته را ابتدا به عنوان مقدمه عرض می‌کنم. مقدمه

مطالعه

هدف و وسیله از دیدگاه امام علی(ع)

محتوای بحث کامل است و فقط احتیاج به کامل کردن ارجاعات دارد رضائی ماه مبارک رجب و اعیاد آن را تبریک عرض می‌کنم و از خداوند متعال بهره‌وری بیشتری از این ایام را مسئلت دارم. به مناسبت تولد حضرت علی‌(ع) یک بحث تحلیلی درباره دیدگاه حضرت پیرامون هدف وسیله را توجیه می‌کند ارائه می‌دهیم. اهمیت این بحث در این است که مورد نیاز جامعه فعلی ما می‌باشد. قبل از ورود به این بحث، ذکر مقدمه‌ای لازم و ضروری است

مطالعه

نوآوری‌های فقه سیاسی شیعه در دوران معاصر

تأملی در مشروعیت امربه‌معروف و نهی ازمنکر فراگفتاری تحولات تاریخ فقه سیاسی از زمان مشروطه تا کنون مسیری طی شده که عبارت است از دولت مبتنی بر قانون اساسی که نسبتی با قانون و شریعت داشته است. تحولات دو گونه است: سیاسی اجتماعی و دیگری تاریخ فقه که تاریخ فقه مورد بحث مي باشد. سؤال این است که اساساً در ایران چه اتفاقی در فقه شیعه رخ داده و آیا متفکران مسلمان توانسته‌اند نسبتی بین فقه و دولت مدرن برقرار کنند؟

مطالعه

مشروعیت و مقبولیت حکومت امام علی‌‌(ع)

فلسفه سیاسی دارای موضوعات و مباحث متفاوتی است که از جمله بحث از روابط دین و سیاست را عهده دار می‌باشد. در این که برخی از دین‌ها نسبت به سیاست و حکومت ساکت هستند و در آن دخالتی نمی‌کنند شکی نیست. معروف است که حضرت مسیح در پاسخ به سؤالی که از ارتباط ایشان با امپراتوری وقت پرسیده شد فرمودند: کار قیصر را به قیصر واگذار و کار خداوند را به خدا. اما دین یهود اینگونه نیست. در اندیشه یهود، حضرت سلیمان، داوود و... دست به تشکیل حکومت می‌زنند، موسی در اندیشه یهود یک قهرمان ملی است که ملت و قوم مستقلی را تشکیل داده و آنها را به ارض موعود می‌برد.

مطالعه