مقدمه در بخش های قبلی به انواع تفسیر موضوعی اشاره شد . اینک به تاریخچه و زمان پیدایش این سه نوع رویکرد و اندیشمندان مطرح در هر یک از این سه رویکرد اساسی به تفسیر مو ضوعی به طور جداگانه پرداخته می شود. در دوران معاصر چندی از اندیشمندان مسلمان توان خود را صرف تبیین این اندیشه کرده‌اند که قرآن به لحاظ مضمونی و ساختاری تا حدّ زیادی دارای انسجام و یکپارچگی است و ظاهراً این دیدگاه نوعی اجماع عمومی را هم در پی داشته است.

مطالعه

اگر آموزه های دینی را به دو دسته کلی که بر گرفته از عقل و تعقل و استناد است تقسیم کنیم بسیاری از آموزه های ما از استناد است؛ یا قرآن است که میراث مکتوب و قطعی ما مسلمین است و یا از سنت است که البته با مقداری چالش در این زمینه مواجه هستیم چون به طور مستقیم با سنت در تماس نمی باشیم .

مطالعه

بحث روحانیت و قدرت از مسائل جدیدی است که بعد از ارتباط و ترابط روحانیت و سیاست در دوران جدید مطرح شده و به لحاظ معرفتی بحثی متاخر از دولت و روحانیت است. ما در ادوار تاریخی گذشته دوره ای را سراغ نداریم که به اندازه کنونی روحانیت خودش را این چنین در عرصه سیاست و تصدی گری امور درگیر کرده باشد .

مطالعه

تفسیر موضوعی به سه نوع تفسیر موضوعی با هدف مشترک (و نه با موضوع مشترک)،شامل تفسیر موضوعی سوره های قرآنی، تفسیر واژگان و مصطلحات قرآنی و تفسیر نظریه پردازانه قابل تقسیم است .از سوی دیگر تفسیر موضوعی را به چهار نوع تفسیر (استنطاقی، استخراجی، استطرادی و استشهادی) تقسیم کردیم. در ادامه به اشتراکات و امتیازات تفسیر موضوعی و تفسیر ترتیبی پرداخته می شود.

مطالعه

در جلسه قبل بحث از هدف شناسی قیام امام حسین علیه السلام بود که هفت نظریه تبیین شد که البته در سه نظریه کلی می‌گنجد. الف) امتناع از بیت؛ ب) نظریه شهادت که خودش تفسیرهای متفاوتی دارد؛ ج) تشکیل حکومت و اعاده خلافت و امامت.

مطالعه

در این جلسه به تقریر نظریات فارابی پیرامون راه‌های دفاع از دین و نقد آنها پرداخته می شود. فارابی متولد 258 و متوفای 339 هجری قمری و اولین فیلسوف برجسته جهان اسلام و بنیان‌گذار فلسفه‌ی اسلامی است.

مطالعه

در باره انواع و اشکال تفسیر موضوعی وحدت نظری وجود ندارد و بعضی از نویسندگان مباحث تفسیر موضوعی با اصطلاحات ویژه خود به طرح مباحثی مختلف در این زمینه پرداخته‌اند. بعضی نیز اصولاً برای تفسیر موضوعی یک نوع بیشتر ياد نکرده‌ ولی برخی دیگر انواع مختلفی از تفسیر ترتیبی را یاد آور شده اند. البته بعضی از این دیدگاه ها متأثر از نوع نگرش مفسر به تعریف تفسیر موضوعی می‌باشد.

مطالعه

بسم الله الرحمن الرحیم. ابراز خرسندی می‌کنم از این‌که مؤسسه فهیم در جهت تحقیق و بررسی این گونه بحث‌ها تلاش دارد. شاید ظاهر بحث این باشد که اینگونه بحث‌ها نبش قبر بحث‌های گذشتگان است ولی در واقع اینگونه نیست. در بحثی که در دانشگاه‌ کاشان و برخی نشریات کشور داشتم گفتم که یکی از آسیب‌های جدی پژوهش‌های دینی معاصر ما کهنه زدگی از یک سو و روز زدگی از سوی دیگر است. یعنی گاهی آن طرف تاریخ مانده‌ایم و گاهی این طرف.

مطالعه

مقدمه قرآن کریم تنها کتابی است که از جهت لفظ و محتوا به خالق انسان و جهان انتساب دارد و پیامبر اکرم (ص) آنچه را از طریق وحی و به واسطه ملک مقرب پروردگار جبریل امین (روح الامین) گرفته است برای مردم خوانده و مردم نیز در طول قرون و اعصار این وحی معصوم(ع) را دست به دست به ودیعت گذارده‌اند.

مطالعه

در این جلسه بخش دوم مجاری علوم ائمه که مورد عنایت ویژه آنان بود و افضل از بخش اول بود بیان می‌شود البته در حد ارجاع فهرست‌گونه به روایت. خود ائمه به رغم اهميت مجاري و منابع بخش دوم از علومشان در بيان اين مجاری اشاراتی داشته‌اند. مي دانيد كه برای تفصیلی شدن اعتقادات، رجوع به این سرفصل‌ها و روايات ائمه (ع) لازم و ضروری است. قبل از پردتختن به اين روايات يك بحث فلسفی عرفاني را به عنوان مقدمه عرض مي كنم.

مطالعه