تفسیر موضوعی به سه نوع تفسیر موضوعی با هدف مشترک (و نه با موضوع مشترک)،شامل تفسیر موضوعی سوره های قرآنی، تفسیر واژگان و مصطلحات قرآنی و تفسیر نظریه پردازانه قابل تقسیم است .از سوی دیگر تفسیر موضوعی را به چهار نوع تفسیر (استنطاقی، استخراجی، استطرادی و استشهادی) تقسیم کردیم. در ادامه به اشتراکات و امتیازات تفسیر موضوعی و تفسیر ترتیبی پرداخته می شود.

مطالعه

در باره انواع و اشکال تفسیر موضوعی وحدت نظری وجود ندارد و بعضی از نویسندگان مباحث تفسیر موضوعی با اصطلاحات ویژه خود به طرح مباحثی مختلف در این زمینه پرداخته‌اند. بعضی نیز اصولاً برای تفسیر موضوعی یک نوع بیشتر ياد نکرده‌ ولی برخی دیگر انواع مختلفی از تفسیر ترتیبی را یاد آور شده اند. البته بعضی از این دیدگاه ها متأثر از نوع نگرش مفسر به تعریف تفسیر موضوعی می‌باشد.

مطالعه

مقدمه قرآن کریم تنها کتابی است که از جهت لفظ و محتوا به خالق انسان و جهان انتساب دارد و پیامبر اکرم (ص) آنچه را از طریق وحی و به واسطه ملک مقرب پروردگار جبریل امین (روح الامین) گرفته است برای مردم خوانده و مردم نیز در طول قرون و اعصار این وحی معصوم(ع) را دست به دست به ودیعت گذارده‌اند.

مطالعه

در این جسه پیرامون مرحه سوم از امر به معروف نهی از منکر بحث می شود. فقها فرموده‌اند امر به معروف و نهی از منکر دارای سه مرحله: قلبی، لسانی و یدی- مرحله ای که آمر یا ناهی به اقدام عملی دست می زند- است، موضوع مورد بحث، این مرحله است که چند نکته را ابتدا به عنوان مقدمه عرض می‌کنم. مقدمه

مطالعه

تأملی در مشروعیت امربه‌معروف و نهی ازمنکر فراگفتاری تحولات تاریخ فقه سیاسی از زمان مشروطه تا کنون مسیری طی شده که عبارت است از دولت مبتنی بر قانون اساسی که نسبتی با قانون و شریعت داشته است. تحولات دو گونه است: سیاسی اجتماعی و دیگری تاریخ فقه که تاریخ فقه مورد بحث مي باشد. سؤال این است که اساساً در ایران چه اتفاقی در فقه شیعه رخ داده و آیا متفکران مسلمان توانسته‌اند نسبتی بین فقه و دولت مدرن برقرار کنند؟

مطالعه

بحث امروز که به عنوان نظریه پردازی انتخاب شد یکی از بحث‌های جدی است که در هنگام انتخاب از جهت نظری مورد توجه قرار می‌گیرد که به خاطر دیدگاههای متفاوتی است که پیرامون رأی مردم در حکومت اسلامی قرار دارد.

مطالعه

موضوع شبیه سازی از منظر فقهی موضوعی مهم است از آن جهت که هنوز آنچه نسبت به این موضوع ارائه نشه یا توجه به آن انجام نگرفته خیلی بیشتر از آن چیزی است که انجام گرفته است، گر چه در دهة اخیر در یک سطح جدی و جهانی هم به آن توجه شده است ولی با همه این اوصاف چون موضوع مهمی است و در آینده، بیشترمورد بحث و نظر می‌شود و ظرفیت‌های توجه به موضوع یا انجام یک بحث علمی بسیار گسترده دارد، لذا بحث پیرامون آن یک بحث حاشیه‌ای نیست و جزو مسائل اولویت دار می‌باشد. از منظرهای مختلف از جمله منظر فقهی می‌توان این بحث را پی‌ گرفت. از منظر فقهی دنبال این هستیم که فقه، این مساله را به عنوان یک موضوع چگونه می‌بیند و احکام پیرامون آن بر اساس تقسیم بندی معروف‌ـ تکلیفی و وضعی‌ـ در هر دو حوزه قابل طرح است چون هم بحث حلیت و حرمت در آن مطرح است و هم بحث‌هایی نظیر انسان شبیه سازی شده و ارث و... که این مباحث در ناحیه احکام وضعی قابل طرح است.

مطالعه

ضوابط مصلحت در فقه موضوع جلسه می‌باشد ولی نیاز به طرح یک مقدمه داریم و آن مقدمه این است که اصولاً رابطه فقه و مصلحت یکی از مباحث خیلی عمیق و پر سابقه در فقه و روایات و حتی آیات می‌باشد. تلاقی فقه و مصلحت از این جهت که از جهتی فقه مربوط به رفتارهای انسان می‌شود و از سوی دیگر هم همه انسانها طالب سعادت و خیر هستند و طبیعتا ارتباط فقه و مصلحت از همین نکته اساسی ریشه می‌گیرد.

مطالعه

بحث ما آشنایی با کتب حدیث یا اصول فقه و حدیث بود. ... تذکر لازم است که درواقع مراحل گذشته را یک پیگیری کنیم. این مراحل را با هم یادآوری کنیم. فرض شد که در بررسی حدیث و هرحدیثی را 3 مرحله را باید طی کند. مرحلۀ اول چه بود؟ پیش نیاز بود. آن چه بود که یادش است؟

مطالعه

بحث روایات به طور عموم و روایات تفسیری به طور خاص بسیار مورد توجه مستشرقین در دوران جدید قرار گرفته است. آنها با نقد‌های مختلف ادبی و متنی به دنبال این هستند که متون روایی ما را مورد تحلیل قرار داده و از این رهگذر به این نتیجه برسند که آنچه به عنوان متون مقدس در دیدگاه مسلمین تلقی می‌شود قابل اعتماد نیست. حتی جدیداً یکی دو نفر از مستشرقین معروف که آخرین آنها ریپین می‌باشد به دنبال این هستند که حتی قرآن را به عنوان متن ساخته شده قرن 2 و 3 هجری قرار بدهند و بگویند قرآن، ادبیات قرن اول و معاصر پیامبر نیست. این تلاش ها باعث می‌شود که نقطه عزیمتی شود تا چه از منظر فقهی و چه قرآن و چه حدیث، یک بازنگری‌های دقیقی به متون صورت گیرد تا حد وثاقت و اعتنای لازم به هر متنی تامل شود تا شیوه‌های بهره‌مندی خود را از این متون روایی مشخص کنیم چرا که برخی از متون روایی ما به لحاظ سندی ابهاماتی دارند ولی تعیین این حد ابهام و مقدار استفاده از آنها و نحوه بهره‌مندی از متون گذشته، نیازمند پژوهش‌هایی جدی در این تراث روایی است که هم از منظر رجالی و هم محتوایی در این عرصه باید صورت ‌گیرد.

مطالعه