موضوع بحث من علاوه بر بحث نفی خشونت «جنگ در اسلام» است، آیا در اسلام جنگ هست یا نیست؟ بعد از اینکه اثبات شد در اسلام جنگ وجود دارد و اسلام خواهان جنگ است، این پرسش مطرح است که آیا اسلام جنگ را به عنوان مسأله‌ی اولیه می‌داند یا به عنوان مسأله‌ی ثانویه؟ و آیا پیش از جنگ، مسأله‌ی صلح و زندگی مسالمت‌آمیز را مطرح می کند یا خیر؟ ب

مطالعه

مجازات‌هایی که ما آنها را مجازات‌های اسلامی می‌نامیم، منشأ نقدها و گفتگوهای فراوانی در مورد اصل اسلام شده است. گاه این مجازات‌ها با چنین کیفیتی، به عنوان تابلو و چهره‌ی اسلام معرفی می‌شوند. شخصاً اعتقاد دارم که در بررسی مفاهیم و ارزش‌های اسلامی و مبانی دینی، نباید منفعل باشیم و به صرف نقدهای احتمالی، تحلیل‌های عامه‌پسند ارائه دهیم؛ ولی چشم و گوش بستن بر نقدهایی که نسبت به اسلام وجود دارد، هم رویکرد مناسبی نیست. یکی از رسالت‌های حوزه‌ی علمیه این است که با هوشیاری و دقت، چنین نقدهایی را پیگیری کنند و پاسخ دهند.

مطالعه

بسم الله الرحمن الرحیم. عنوان بحث امروز «مدارا و تسامح در اسلام» است. 5-4 سال پیش در بحث تسامح و تساهل در اسلام، مقالات مختلفی نوشته شد. من هم در آن زمان مقاله‌ی «تسامح و تساهل از منظر علوی» و «تسامح و تساهل از منظر امام علی(ع)» را نوشتم که در این جلسه خلاصه‏ای از این دو مقاله، و نکات جدیدی را که به دست آورده‏ام را خدمت شما عرض خواهم کرد. معمولاً وقتی بحث مدارا و تساهل مطرح می‌شود، سریعاً سراغ معنای لغوی آن می‌رویم تا ببینیم مدارا یا تساهل در لغت به چه معنا استعمال شده است

مطالعه

میلاد پیامبر اکرم(ص) و امام صادق(ع) را به محضر امام زمان(عج) و شما عزیزان تبریک و تهنیت عرض می‌کنم. بهترین معرف پیامبران الهی، قرآن است. معرف اصلی پیامبران، خدا و معتبرترین سند آن قرآن است. در قرآن نام بیش از 25 پیامبر ذکر شده و مقاطع مهمی از تاریخ زندگی انبیاء و صفات برجسته‌ای از صفات و کمالات آنها آمده است. خدای متعال هر کدام از پیامبران را با صفت خاصی می‌ستاید؛ مثلاً وقتی که از ادریس یاد می‌کند، می‌فرماید «صِدِّیقًا نَّبِیًّا»[1] ادریس صدیق بود. وقتی از نوح ذکری به میان می‌آید، می‌فرماید «عَبْدًا شَکُورًا»[2] به صفت شکر او تکیه می‌شود. وقتی سخن از ابراهیم است، می‌فرماید «إِنَّ إِبْراهيمَ لَحَليمٌ أَوَّاهٌ مُنيبٌ»[3] ابرهیم بردبار و برای وصال همیشه در آه و افسوس بود و بازگشت به خدا داشت. اما وقتی به پیامبر اسلام می‌رسد، سخن از یکی دو صفت نیست، بلکه می‌فرماید «إنَّک لَعَلي خُلُقٍ عَظِيمٍ»[4] آنچه خوبان همه دارند، تو تنها داری. چه قدر اخلاق پیامبر باید عظمت داشته باشد که خدا با عظمت بی‌نهایتی که دارد، از خُلق عظیم پیامبر یاد کند؟ خدایی که در مورد عالم هستی و دنیا با همه‌ی عظمتی که دارد، می‌فرماید

مطالعه

بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از بحث‌هایی که در این دوران مطرح شده، بحث «نفی خشونت از منظر قرآن و سنت» است. زمینه‌هایی پیش آمده است این بحث مورد توجه‌ی همه‌ی کسانی باشد که علاقه‏مند به اسلام هستند یا نسبت به آن نگاه مثبت یا منفی دارند، لذا به این بحث پرداخته‏ و این بحث را یک بحث جدی در عرصه‌ی زندگی خود در نظر گرفته‏اند.

مطالعه

بسم الله الرحمن الرحیم. در این هفته آخرین شماره‌ی هفته‌نامه افق حوزه، به دست من رسید. در آخرین صفحه، به طور معمول ابیاتی را می‌نویسند. یک قطعه‌ شعر از طلبه‌ی جوانی بود که منظومه‌ی شعری داشت و به مصیبت‌ها و اسیری اهل بیت(ع) و خبر معروف مسلم جصاص کوفی اشاراتی داشت. مرحوم محدث قمی در «منتهی الآمال» که آن را بعد از «نفس المهموم» نوشت،

مطالعه

علمای ما بطور مکرر در کتب متعدد تذکر دادند اولین کسی که در اخبار کربلا تتبع و آنها را جمع آوری و تدوین کرده است، شخصی به نام ابومخنف است. مخنف در عربی به معنای کسی است که توبینی حرف می‌زند. البته اسم خود او مخنف نیست، اسم جد او مخنف بوده است. او نوح بن یحیی بن سعید سالم ازدی غامدی کوفی بوده است. تاریخ وفات او در منابع ذکر شده، اما تاریخ ولادت ذکر نشده است که این یک امر طبیعی است، چون در اوائلی که شخص به دنیا می‌آید، خیلی شناخته شده نیست و منشاء اثر و محلی از اعراب ندارد،

مطالعه

ـ مجری: بسم الله الرحمن الرحیم، در ادامه‌ی برگزاری جلسات علمی مؤسسه فرهنگی فهیم، در این جلسه از جناب آقای سید جواد ورعی و جناب آقای مصطفی اسکندری دعوت کردیم. موضوع بحث «رابطه‌ی جرم و گناه در حکومت اسلامی» است. استاد ورعی در این زمینه مقاله‌ای نوشته و به این مطلب پرداخته‏اند. استاد اسکندری هم به نقد مباحث حجت الاسلام و المسلمین ورعی می‌پردازند و انشاءالله بحث علمی مناسبی خواهیم داشت. در ابتدا از آقای ورعی دعوت می‌کنیم تا به طرح مباحث بپردازند و خلاصه‌ای از مطالب مقاله خود بیان بفرمایند.

مطالعه

«شَرَعَ لَکُم مِّنَ الدِّینِ مَا وَصَّی بِهِ نُوحًا وَالَّذِی أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ وَمَا وَصَّیْنَا بِهِ إِبْرَاهِیمَ وَمُوسَی وَعِیسَی أَنْ أَقِیمُوا الدِّینَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِیهِ کَبُرَ عَلَی الْمُشْرِکِینَ مَا تَدْعُوهُمْ إِلَیْهِ اللَّهُ یَجْتَبِی إِلَیْهِ مَن یَشَاء وَیَهْدِی إِلَیْهِ مَن یُنِیبُ»[1] در آیه‌ی سیزدهم سوره‌ی شورا، وحدت پیام انبیاء مطرح شده است. از پیام حضرت نوح، ابراهیم و موسی، عیسی و پیامبر اسلام(ص) به عنوان یک دین و طریقه‌ی واحد یاد شده که از جانب خدای متعال برای انسان‌ها مقرر شده است و آن پیام واحد این است که دین را برپای دارید و در امر دین به تفرق کشیده نشوید

مطالعه

عنوان بحث امشب «اعتدال از منظر دین، مقوم‌ها و شاخص‌ها» است. مباحثی که قبلاً طرح شده است، مبانی اعتدال از منظر قرآن، نظریه‌ی اخلاقی اعتدال و اعتدال و نواندیشی دینی است. به نظر من در حوزه‌ی اعتدال، بحث‌های جدی وجود دارد. من می‌خواهم دو سؤال را مطرح کنم و پاسخ آنها را بدهم. مباحث مقدماتی و کلیات، بحث‌های واژه‌شناسی در قرآن و روایات،

مطالعه